مرگبارترین جانور جهان برای انسانها ؛ در ایران هم وجود دارد! | کدام افراد در معرض خطر هستند؟
تاریخ انتشار: ۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۷۵۲۸۶۵
به گزارش همشهری آنلاین، دنیای حیوانات پر از سلاحهای مرگبار است. شیر میتواند با دندانش گوشت طعمهاش را وحشیانه از هم بدرد، مار زنگی میتواند سم خود را وارد جریان خون قربانی کند و اسب آبی میتواند با آروارههای قدرتمندش انسان را بکشد.
اینها تنها چند نمونه از جانوران مرگبارند؛ اما کدام جانور جان بیشترین تعداد انسانها را در جهان میگیرد؟
لایوساینس نوشت: بنابر مطالعات مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای ایالات متحده (CDC)، پشه «کشندهترین جانور جهان» برای انسانهاست و براساس برخی تخمینها سالانه بین ۵۰۰ هزار تا بیش از یک میلیون نفر را میکشد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
دلیل اصلی کشنده بودن پشهها این است که ناقل بیماریها به ویژه مالاریا هستند.
«شانون لادو»، متخصص بومشناسی بیماری در موسسه مطالعات اکوسیستم کری در «میلبروک» نیویورک میگوید: مالاریا از دیرباز همواره برای جمعیت انسانها مرگبار بوده است.
بر اساس این گزارش، عامل بیماری مالاریا موجودات تکسلولی انگلی در سرده پلاسمودیوم (Plasmodium) است و به وسیله پشههای آنوفل از فردی به فرد دیگر منتقل میشود.
طبق گزارشی با عنوان «دنیای ما در آینه دادهها»، این بیماری در آمریکای شمالی و اروپا نادر است اما در بخشهایی از آفریقا، جنوب آسیا و آمریکای جنوبی شایع است. بر اساس گزارشی از سازمان جهانی بهداشت، مالاریا در سال ۲۰۲۱ میلادی عامل حدود ۶۱۹ هزار مورد مرگ در سراسر جهان بود.
این بیماری اغلب با خدمات درمانی در دسترس قابلدرمان است اما برای افراد پرمخاطره مانند خردسالان، افراد باردار و افراد مبتلا به نقص ایمنی مانند مبتلایان به اچآیوی، میتواند بسیار خطرناک باشد. به گفته سازمان جهانی بهداشت، حدود ۸۰ درصد کل مرگومیرهای مالاریایی در آفریقا مربوط به کودکان زیر پنج سال است.
پشه همچنین عامل شیوع مجموعهای از بیماریهای دیگر ازجمله تب دنگی، چیکونگونیا، ویروس نیل غربی، ویروس زیکا و عفونت انگلی لنفاوی فیلاریازیس است.
چرا پشهها در گسترش بیماری تا این حد تاثیر دارند؟
لادو میگوید دلیل اول این است که پشههای ماده از خون تغذیه میکنند و از همین رو بهراحتی عوامل بیماریزا را از خون فردی به فرد دیگر منتقل میکنند. پشهها همچنین چون کوچک و بالدار هستند به راحتی پخش میشوند و بدون متوجه شدن افراد، آنها را نیش میزنند.
دلیل دوم وجود محیط و منابع مشترک است. پشهها برای تولیدمثل به آب نیاز دارند، همانطور که انسان برای زندگی به آب متکی است و بنابراین در مکانهای مشابه زندگی میکنند.
لادو میگوید: به همین دلیل نمیتوانیم به طور کامل زیستگاهمان را از زیستگاه مورد نیاز آنها جدا کنیم.
با این حال، راههایی برای کاهش خطر ابتلا به بیماریهای ناقل از پشه وجود دارد.
لادو خاطرنشان میکند: حتی بهبودهای کوچک زیرساختی هم میتواند تفاوت بزرگی ایجاد کند. بهعنوان مثال، نصب توری جلوی پنجرهها میتواند از ورود پشه به درون خانه جلوگیری کند و داشتن آب لولهکشی بهتر از آب رو باز است.
به گفته او، این امکانات بخشی از دلیل شیوع نداشتن مالاریا در بسیاری از نقاط جهانِ بهرهمند از زیرساختهای بهتر است. در مناطقی که این امکانات وجود ندارد، پشهبند میتواند برای دور نگهداشتن حشرات از افراد موثر باشد.
این جلوگیریها میتواند از سایر بیماریهای انتقالی از طریق پشه مثل تب دنگی که سالانه دهها هزار نفر را از پا درمیآورد جلوگیری کند با این حال تغییرات اقلیمی به دشواری مقابله با بیماریهای منتقله از پشه در چارچوب اقدامات بهداشت عمومی دامن زده است.
«اندی مکدونالد»، یک متخصص بومشناسی بیماری در دانشگاه کالیفرنیا در سانتا باربارا نیز در مصاحبه با «لایوساینس» گفت: این بیماریها با افزایش گرمای کره زمین به مناطق جدیدی گسترش مییابد، زیرا محیط شان برای این بیماریها مساعدتر میشود و پشهها، آنها را منتقل میکنند.
البته پشه، تنها جانور بسیار مرگبار سیاره ما نیست. طبق گزارش سازمان جهانی بهداشت، مارها هم سالی ۸۱ تا ۱۳۸ هزار نفر را از پا درمیآورند و یکی از مرگبارترین جانوران برای انسان هستند. همچنین طبق گزارش سازمان جهانی بهداشت، سالانه حدود ۵۹ هزار نفر بر اثر بیماری هاری از پا درمیآیند که وقتی پستانداران مبتلا (اغلب سگ) انسان را گاز بگیرد، دچار آن میشود.
حیوانات دیگری مثل حلزونهای آب شیرین و حشرات قاتل هم بیماریهای بالقوه مرگباری مثل تب حلزون و شاگاس را به انسان انتقال میدهند که طبق گزارش سازمان جهانی بهداشت، سالانه جان هزاران نفر را میگیرند.
اما پشه برای کسب عنوان مرگبارترین جانور برای جان انسان فقط یک رقیب دارد. طبق گزارش سازمان ملل، در سال ۲۰۱۷ میلادی حدود ۵۵۳ هزار نفر در آدمکشیها و درگیریهای مسلحانه کشته شدند و به این ترتیب، انسان یکی از مرگبارترین جانداران روی کره زمین برای گونه خود است.
کد خبر 760518 منبع: ایسنا برچسبها خبر مهم حیوانات - حشراتمنبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: خبر مهم حیوانات حشرات سازمان جهانی بهداشت طبق گزارش سازمان بیماری ها هزار نفر پشه ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۷۵۲۸۶۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
بیماریهای مُخِل سلامت کارگران
به گزارش «تابناک»، دکتر حسن اصیلیان مهابادی در گفتوگو با ایسنا، با بیان اینکه مشاغل گوناگونی در جوامع انسانی وجود دارد، اظهار کرد: بررسی وضعیت مشاغل بیانگر این است که هرکدام از گروههای شغلی بنا به ماهیت خود با مشکلات سلامت و ایمنی مواجه هستند.
وی با بیان اینکه سازمان بینالمللی کار، «سلامت» را در کانون توجه قرار داده، خاطرنشان کرد: به طور قطع، رعایتنکردن اصول ایمنی و بهداشت در محیطهای کار منجر به بروز مشکلات فراوان برای جامعه کارگری میشود که در صنایع مختلف مشغول به فعالیت هستند. براساس آخرین برآوردهای سازمان بینالمللی کار، سالانه حدود ۳ میلیون کارگر به دلیل حوادث و بیماریهای ناشی از کار، جان خود را از دست میدهند.
استاد گروه مهندسی بهداشت حرفهای و ایمنی کار دانشگاه تربیتمدرس ادامه داد: میزان مرگ و میر کارگران به دلیل حوادث و بیماریهای ناشی از کار در سال جاری میلادی نسبت به سال ۲۰۱۵ بیش از ۵ درصد افزایش یافته است. بنابر بر گزارش سازمان بینالمللی کار، بیشترین میزان مرگومیر کارگران به دلیل حوادث و بیماریهای ناشی از کار مربوط به بیماریهای شغلی میشود که معادل ۲.۶ میلیون از ۳ میلیون مرگومیر سالانه حوادث و بیماریهای ناشی از کار در دنیا است. همچنین حوادث ناشی از کار که جزو مقوله ایمنی به حساب میآید باعث مرگ ۳۳۰ هزار کارگر در هر سال میشود.
بیماریهایی که سلامت کارگران را تحت تاثیر قرار میدهند
رئیس انجمن بهداشت حرفهای ایران با بیان اینکه برخی از بیماریها تاثیر بیشتری بر سلامت کارگران دارند، اظهار کرد: بیماریهای قلبی_عروقی، سرطان و بیماریهای تنفسی جزو مواردی هستند که سلامت کارگران را تحت تاثیر قرار میدهند؛ به نحوی که سهچهارم مرگومیرهای ناشی از کار مربوط به این بیماریهای است.
وی با بیان اینکه «ساختوساز»، «جنگلداری»، «کشاورزی» و «ماهیگیری» جزو پرخطرترین مشاغل هستند، افزود: ۶۳ درصد از آسیبهای شغلی منجر به مرگ برای مشاغل «ساختوساز»، «جنگلداری»، «کشاورزی» و «ماهیگیری» است.
وضعیت بهداشت حرفهای و ایمنی کار در ایران
اصیلیان درباره وضعیت بهداشت حرفهای و ایمنی کار کشور اظهار کرد: وضعیت بهداشت حرفهای و ایمنی کار کشور نسبت به روزهای نخست انقلاب از وضعیت خوبی برخوردار است. بررسی وضعیت بهداشت حرفهای و ایمنی کار ایران در مقایسه با برخی از کشورهای منطقه بیانگر این است که این مولفه، شرایط نسبتا خوبی دارد اما در مقایسه با کشورهای پیشرفته، با وضعیت مطلوب فاصله زیادی دارد.
لزوم بهروزرسانی قوانین سلامت محیط کار
وی با بیان اینکه قوانینی در زمینه بهداشت حرفهای و ایمنی کار تدوین شده، افزود: اگرچه قوانین حوزه بهداشت حرفهای و ایمنی کار کشور طی سالهای گذشته بهبود یافته، اما با سطح مطلوب فاصله دارد. وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کشور نسبت به ابلاغ قوانین سلامت محیط کار اقدام کرده و علاوه بر قوانین ابلاغی وزارت بهداشت، «قانون کار» نیز تدوین شده است. اگرچه قوانین ابلاغی وزارت بهداشت و قانون کار در کشور اجرا میشود اما این قوانین باید بهروزرسانی شوند.
ضرورت فرهنگسازی در حوزه بهداشت حرفهای و ایمنی کار
این استاد دانشگاه با بیان اینکه فرهنگسازی در حوزه بهداشت حرفهای و سلامت کار یک امر ضروری قلمداد میشود، خاطرنشان کرد: به طور قطع، فرهنگسازی سبب بهبود وضعیت بهداشت حرفهای و ایمنی کار میشود. فرهنگ توجه به نکات ایمنی میبایست در وهله نخست در میان کارفرمایان جاری شود؛ پس از ساری و جاری شدن فرهنگسازی در میان کارفرمایان، کارگران باید به نکات ایمنی و بهداشتی خود توجه ویژه داشته باشند. فرهنگسازی در زمینه توجه به نکات ایمنی میبایست در کانون توجه قرار گیرد و تلاشهای فراوانی در این راستا باید محقق شود.
اصیلیان گفت: سازمان بینالمللی کار، موضوع فرهنگسازی توجه به سلامت را با توجه به میزان مرگومیر بیماریهای و حوداث ناشی از کار در کانون توجه قرار داده و در این مسیر گام برمیدارد. سازمان بینالمللی کار با توجه به ضرورت و اهمیت بهداشت حرفهای و سلامت کار، ۲۷ آوریل را به عنوان روز جهانی «ایمنی و بهداشت حرفهای» لحاظ کرده و هر ساله شعاری برای این روز تعیین میکند. سال گذشته، شعار «محیط کار سالم و ایمن، حق مسلم هر نیروی کار است» را انتخاب کرد.
تاثیر تغییرات اقلیمی بر محیط کار
وی درباره شعار روز جهانی ایمنی و بهداشت حرفهای نیز به ایسنا اظهار کرد: «تغییرات آب و هوایی» در کانون توجه شعار سال جاری قرار گرفته است. دخل و تصرف و توسعه فعالیتهای انسانی در کره زمین سبب تغییرات اقلیمی و گرمشدن کره زمین شده و سبب بروز سیلاب، طوفان، کولاک و سونامی در نقاط مختلف کرهزمین شده است. افزایش دمای کره زمین، تغییرات اقلیمی، افزایش اشعه ماورای بنفش خورشید و همچنین افزایش حشرات که عامل بیماری به حساب میآیند، میتواند برخی از محیطهای کاری را تحت تاثیر قرار دهد.
رئیس انجمن بهداشت حرفهای ایران ادامه داد: کارگرانی که در مناطق رو باز فعالیت میکنند تحت تاثیر تغییرات اقلیمی قرار میگیرند. موضوع تاثیر تغییرات اقلیمی بر محیطهای کار در کانون توجه سازمان بینالمللی کار قرار گرفته است و با توجه به اهمیت این موضوع باید در داخل کشور نیز مهم قلمداد شود. سازمان محیط زیست، وزارتخانههای «بهداشت» و «کار» و انجمن بهداشت حرفهای میتوانند دست به دست یکدیگر دهند و در این زمینه اقداماتی انجام دهند.
وی در پایان گفت: طرح جدید سازمان بینالمللی کار، محیط کار سالم از سال جاری تا سال ۲۰۳۰ اجرا میشود و برای تحقق این منظور سه هدف در نظر گرفته است. نخستین راهبرد برای تحقق این موضوع، «بهبود چارچوب ایمنی و بهداشت کار» است. همچنین ۲ راهبرد «تقویت هماهنگ، مشارکت و سرمایهگذاری در زمینه ایمنی و بهداشت کار» "OSH" و "تقویت OSH" نیز به عنوان دیگر راهبردهای سازمان بینالمللی کار در زمینه ارتقای سلامت محیط کار به حساب میآید. اگر به سه راهبرد سازمان بینالمللی کار توجه کنیم به حد مطلوبی در زمینه بهداشت حرفهای و ایمنی کار نائل میآییم.